In dit artikel sta ik stil bij de Sram Force eTap AXS groep, die ik uitvoerig getest heb sinds mei 2019.

Disclaimer

Om mijn persoonlijke bevindingen beter te ‘kaderen’, eerst deze disclaimer vooraf: ik ben een naar mijn mening medium getrainde fietser van 48 jaar, ik ben 1m73 en weeg 97 kg. Ik rij ongeveer 60% op de weg en 40% offroad, liefst van al bergop en graag langere of meerdaagse tochten wanneer ik er de tijd voor heb. In de winter neem ik voor het plezier deel aan de cyclocross wedstrijden van de ‘WielerVrienden Zennevallei’. Ik reed in 2019 een kleine 6500 km (49.000 hoogtemeters). Dit is helaas minder dan andere jaren, te wijten aan een druk werkjaar. Ik rij meestal ‘relax’ in goed gezelschap, maar af en toe ook eens graag ‘op het scherp van de snee’.

Ik heb de Sram Force eTap AXS groep zelf gebruikt/getest op verschillende gravel en cyclocross fietsen in deze configuraties sinds mei 2019:

2x12, crank 46/33T met cassette 10-33 en flat-top ketting
1x12, crank 36T met cassette 10-33 en flat-top ketting
1x12, crankarmen Force (11 speed) met direct mount MTB Eagle 12 speed kettingblad 30T met cassette 10-33 en flat-top ketting
1x12 ‘Mullet’, crank 40T met achterderailleur X01 Eagle AXS, e*thirteen cassette 9-46 én met Eagle ketting (geen flat-top ketting gebruiken!)

Algemeen

Alvorens in de gaan op mijn ervaringen met de verschillende configuraties, hier enkele algemene bevindingen over deze groep.

De werking van de shifters is heel eenvoudig en logisch: de linker shifter schakelt lichter en de rechtse schakelt zwaarder. De shifters voor 1x en 2x zijn identiek. Wanneer je ze beiden samen aanraakt, wisselt de voorderailleur van positie. Bij een 1x12 kan je deze combinatie gebruiken om de draadloze Rockshox Reverb AXS dropper-post te bedienen. De shifters liggen erg goed in de hand, met voldoende grip, ook bij regen of modder.

De hydraulische remmen geven meer dan genoeg remkracht en je kan mooi gedoseerd remmen. Tevens kan je de remkracht aanpassen met een regelvijs, wat erg handig is. Persoonlijk raad ik aan 2x 160 mm schijven te gebruiken, ik heb nog nooit iemand horen klagen van teveel remkracht maar wel al van te weinig. Ook de positie van de hendels kan je aanpassen, meer naar voor of naar achter. De hogere bovenkant aan de shifters is leuk om vast te nemen als extra positie tijdens bijvoorbeeld het klimmen en handig om er niet af/over te schuiven tijdens bijvoorbeeld het cyclocrossen.

Het finetunen van de achterderailleur is gemakkelijk, je kan via een topje op je shifter deze 0,5 mm naar links of naar rechts verplaatsen. De app voor de configuratie van de onderdelen is gemakkelijk en heeft enige meerwaarde, vooral bij de 2x12, maar niet in die mate dat ik deze onmisbaar zou durven noemen.

De wegwerp batterijtjes in de shifters staan bij mij nog steeds op ‘groen’, volgens Sram gaan ze tot 2 jaar mee. De oplaadbare batterijen in de voor- en achterderailleur moet je opladen om de +- 800 km, heb ik gelezen, ik heb dit eerlijk gezegd nooit bijgehouden. Je kan de stand van de batterijen zowel in een app als op de onderdelen zelf controleren.

Voor de Sram 12 speed weg/gravel cassettes heb je wel een wiel nodig met een XDR body, erg gemakkelijk te monteren (toch op de DT Swiss wielen die ik gebruik). Deze cassettes passen ook op een XD body, maar dan moet er een spacer van 1,85 mm onder. Gebruik je cassettes van andere merken (kan enkel bij de ‘Mullet’ versie), dan is dit bij sommige cassettes niet nodig.

De Orbit technologie in de Force achterderailleur zorgt voor extra ‘weerstand’ zodat je ketting niet teveel gaat ‘klapperen’ wanneer het er wat ruw aan toe gaat. Ook tijdens zware gravel of cyclocross ritten werkt deze prima.

De groep in het algemeen blijft goed werken, ook in moeilijke omstandigheden. Ik kan eerlijk gezegd niets negatiefs schrijven over de werking of over de onderdelen. De Force eTap groep is een pak goedkoper dan de Red variant en is volgens mij een echte meerwaarde op je fiets.

2x12, crank 46/33T en cassette 10-33

Ik heb met deze combinatie redelijk wat kilometers gereden op verschillende fietsen en in diverse omstandigheden, zowel op de weg als offroad. Het schakelen gaat probleemloos en vlot. Ik lees al eens dat de voorderailleur wat problemen geeft bij Sram, maar ik heb daar zelf niets van gemerkt. Ik denk dat de voorderailleur perfect werkt als je de tijd neemt om deze goed af te regelen. Qua bereik vind ik deze groep ideaal voor op de weg in combinatie met lichte gravel. Voor mij is de 33-33, dus een 1 op 1 combinatie ideaal om op elke beklimming comfortabel boven te geraken. Wel mis ik bij zwaardere offroad beklimmingen de mogelijkheid om nog een tandje lichter te schakelen. Jammer dat er bij deze groep geen 10-36 cassette mogelijk is of bestaat, dat zou werkelijk perfect geweest zijn. Maar misschien komt dat nog?

Nog ter info: naast de 46/33 crank is er ook een 48/35 versie. En er is ook een 10-26 en 10-28 cassette in deze 12 speed groep.

1x12, crank 36T en cassette 10-33

Een leuke combinatie voor op de weg of tijdens graveltochten voor de liefhebbers van een 1x of ‘one by’ groep, met één kettingblad vooraan. Ik vind deze combinatie wel minder geschikt voor lange zware (offroad) beklimmingen, wegens te zwaar voor mij. Deze opstelling zorgt wel voor een aanvaardbaar bereik bij 1x (330%) en voor kleine stappen tijdens het schakelen. En maak je zeker geen zorgen om je snelheid, de 36-10 combinatie is voor de meeste amateurs méér dan genoeg. Enkel in een snelle afdaling of als je graag eens écht doorrijdt op het vlakke zal je wel een moment tegenkomen dat je niet meer kan bijtrappen. Ik heb deze combinatie ook getest tijdens cyclocross wedstrijden maar dat is ook voor mij te zwaar trappen. Ben je sterk genoeg om deze ‘rond’ te krijgen of ben je niet zinnens om veel te gaan klimmen? Dan kan deze groep iets voor jou zijn. Ook hier bijzonder spijtig dat er geen 10-36 cassette is, want dat zou volgens mij voor een bepaalde groep fietsers perfect zijn.

Nog ter info: naast het 36 tanden kettingblad bestaan deze ook: 38, 40, 42, 44, 46 en 48. Opgelet, op de meeste gravelfietsen kan je tot 44 tanden gaan maar 46 of 48 passen niet altijd. Momenteel bestaan er nog geen kleinere kettingbladen dan 36T voor op de originele crank en met een flat top ketting, maar ik weet dat sommige fabrikanten zoals Wolf Tooth en AbsoluteBlack hier mee bezig zijn dus dan komt nog wel, vermoedelijk ergens deze zomer.

1x12, crankarmen Force 11 speed met Eagle kettingblad 30T en cassette 10-33

Een leuke ‘hack’ voor diegenen die graag ‘licht’ trappen en niet op zoek zijn naar absolute snelheid. Ideaal als gravel/CX groep voor iets zwaardere of minder sterke fietsers die graag een vlotte cadans blijven draaien in alle omstandigheden en willen blijven ‘genieten’ van de kleinere stappen op deze cassette. Ik heb deze combinatie gebruikt tijdens de meeste van m’n cyclocross wedstrijden. Het gebeurde enkele keren dat de ketting er af viel wanneer ik achteraan op het grootste 33T kroontje zat. Aangezien dit maar enkele keren voorkwam, vermoed ik dat het kwam door de dikwijls zware omstandigheden (modder en graskluiten) en dus niet te maken heeft met de combinatie van deze onderdelen.

Nog ter info: Deze combinatie kan ook met 32T of 34T Eagle kettingblad. Een Eagle MTB crank kan, maar zou ik afraden omdat deze breder is.

1x12 ‘Mullet’, crank 40T en cassette 9-46

De ‘Mullet’ is geen groep op zich, maar een combinatie van elektronische weg en MTB onderdelen. Bij Sram kreeg deze de leuke bijnaam “business up front, party in the back”. Deze groep heb ik als laatste getest en er dus het minste aantal kilometers mee gereden. Dit gezegd zijnde was het wel onmiddellijk ‘liefde vanaf de eerste rit’. De X01 Eagle achterderailleur maakt toch nog wel een verschil. Deze zorgt voor een extra strakke ketting, wat leuk is, zeker bij het offroad rijden. De e*thirteen 9-46 cassette in combinatie met een 40 tanden kettingblad geeft meer dan genoeg snelheid en zorgt ervoor dat je ook de zwaarste klim kan doen. Qua bereik dus perfect, enkel zijn de stappen soms wat groot tussen de diverse cassette kroontjes, wat wel vervelend kan zijn als je graag ‘op het scherp van de snee’ rijdt. Voor de eerder ‘relaxe’ fietsers is dit uiteraard geen issue. Deze combinatie schakelt werkelijk perfect, snel en stil.

Nog ter info: wat betreft de cassette heb je heel wat mogelijkheden. Er is de originele Sram Eagle 10-50 cassette, maar 50 tanden vind ik persoonlijk toch wel wat van het goeie te veel. Rotor heeft nog twee interessante alternatieven: 11-39 (eventueel ideaal bij een 36 tanden kettingblad) en 11-46. Deze zijn naar het schijnt (ik heb ze nog niet gebruikt) bijzonder goed maar wel duur. Wil je een extreem groot bereik, dan heb je nog de 9-50 cassette van e*thirteen. Ook tal van andere merken hebben passende cassettes in hun aanbod, zoals onder andere Sunrace, KCNC, Garbaruk, Leonardi Racing, Ingrid…

Mijn conclusie

Indien ik er slechts één zou mogen kiezen voor alle ritten die ik doe, dan gaat mijn voorkeur zonder twijfel uit naar de 1x12 ‘Mullet’ groep. Het 1x gebeuren kan me hoe langer hoe meer bekoren, zeker bij (deels) offroad ritten vind ik het heel aangenaam om hiermee te rijden. Maar dit is dus een gevoelsmatige en eerder subjectieve keuze.

Puur objectief gezien zou ik de 2x12 aanraden voor fietsers die ‘prestatie gericht’ rijden en de 1x12 voor diegenen die eerder ‘relax’ rijden. Ook voor minder sterke of zwaardere fietsers die ook wel wat bergop willen rijden of voor vakantiefietsers (die veel bagage meedragen) zou ik de 1x12 willen aanraden, dan wel zeker in de ‘Mullet’ versie. Dit omdat je deze groep kan opbouwen met een héél groot bereik. Om te vergelijken, bij een 9-50 cassette heb je een bereik van 556%. Bij een 46/33 crank met een 10-33 cassette heb je een bereik van 460%.

Dus als je wil gaan voor een Sram Force eTap groep, bekijk dan eerst goed welke ritten je ermee plant te doen, welk type fietser je bent en hoe sterk/zwaar je bent om een juiste keuze te kunnen maken. Bij vragen, adviseren we je graag.